Deprem Kapıda Değil, Hayatımızda: DASK Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey
Türkiye, coğrafi konumu nedeniyle bir deprem ülkesidir ve bu gerçeği görmezden gelmek, hem kişisel hem de ulusal düzeyde büyük riskler taşır. Depremin yıkıcı etkilerine karşı alınabilecek en somut ve en erişilebilir finansal önlem ise DASK (Doğal Afet Sigortaları Kurumu) Zorunlu Deprem Sigortası‘dır.
Pek çok kişi DASK’ı sadece bir tapu veya abonelik işlemi zorunluluğu olarak görse de, bu sigorta aslında deprem sonrası hayatı yeniden kurmanın temel direğidir. DASK, konutunuzun uğrayacağı yapısal hasarların yükünü üstlenerek, deprem sonrasında ayakta kalmanızı sağlayan bir sosyal güvenlik ağı görevi görür.
DASK Nedir ve Neden Zorunludur?
DASK, konut sahiplerinin deprem ve deprem kaynaklı risklere karşı binalarını güvence altına almaları için 2000 yılında kurulmuş bir sigorta sistemidir. 6305 sayılı Afet Sigortaları Kanunu gereğince, tapuya kayıtlı konutlar için bu sigortanın yaptırılması zorunludur.
Zorunluluğun Temel Nedeni: Devletin amacı, deprem riskini toplumsal bir sorumluluk haline getirmek ve hasar maliyetlerini sadece devlet bütçesi yerine bir havuzda toplamaktır. Bu sayede, depremden etkilenen vatandaşlara hızlı ve adil bir şekilde tazminat ödemesi yapılması garanti altına alınır. DASK poliçesi olmadan elektrik, su veya doğalgaz abonelik işlemleri yapılamaz.
DASK Neleri Kapsar?
DASK, konutun sadece inşa bedelini (yapı maliyetini) teminat altına alır, eşyaları veya dekorasyon masraflarını kapsamaz. Teminat, binanın ana taşıyıcı unsurlarında meydana gelen hasarlara odaklanır:
- Depremin Doğrudan Neden Olduğu Hasarlar: Deprem sarsıntısının bina üzerinde yarattığı tüm yapısal hasarlar.
- Deprem Kaynaklı Yangın: Deprem sonucu çıkan yangınların binaya verdiği hasarlar.
- Tsunami Zararları: Deprem sonrası oluşan tsunaminin binaya verdiği maddi zararlar.
- Yer Kayması (Heyelan): Depremin tetiklediği yer kayması veya toprak çökmesi sonucu oluşan yapısal hasarlar.
- Bina Kısımları: Temeller, ana duvarlar, bağımsız bölümleri ayıran ortak duvarlar, tavanlar, bacalar, merdivenler ve koridorlar gibi yapının temel unsurları teminata dahildir.
DASK Neleri Kapsamaz? (Sınırları Bilmek Önemli)
DASK’ın sınırları, konut sahipleri tarafından sıkça karıştırılır. Aşağıdaki durumlar DASK kapsamında değildir:
- Eşyalar ve Değerli Malzemeler: Evin içindeki mobilya, beyaz eşya, elektronik cihazlar veya kişisel eşyalar.
- Kâr Kaybı veya Kira Geliri Kaybı: Deprem nedeniyle oluşan iş veya gelir kayıpları.
- Enkaz Kaldırma Masrafları: Hasar gören binanın enkazının kaldırılması masrafları (Bu, genellikle Konut Sigortası ile temin edilir).
- Bina Eksikliklerinden Kaynaklanan Hasar: Depremden bağımsız olarak binanın kusurlu inşası veya bakımsızlığından kaynaklanan hasarlar.
- Teminat Limiti Aşımı: DASK, her yıl belirlenen azami bir teminat tutarı ile sınırlıdır. Bu limitin üzerindeki hasarlar (binanın piyasa değeri daha yüksekse) DASK tarafından karşılanmaz.
Tazminat Süreci Nasıl İşler?
Deprem sonrası hasar oluşması durumunda, tazminat süreci basittir:
- Hasar Bildirimi: Hasarınızı, TC kimlik numaranız/poliçe numaranız ile DASK’a veya sigorta acentenize en geç 15 gün içinde bildirmeniz gerekir.
- Eksper Görevlendirme: DASK, hasar tespiti için bölgeye bağımsız sigorta eksperleri gönderir.
- Tazminat Ödemesi: Eksper raporunun tamamlanmasının ardından, tespit edilen hasar bedeli, poliçe limiti dahilinde en geç 45 gün içinde sigortalıya ödenir.
DASK, bir lüks değil, deprem gerçeği karşısında yasal ve finansal bir zorunluluktur. Bu küçük yıllık prim, büyük bir felaketin ardından ailenizin başını sokacağı çatıyı yeniden kuracak en önemli güvencenizdir. Poliçenizi düzenli olarak yenilemeyi ve özellikle yenileme dönemlerinde teminat limitinizin güncel inşaat maliyetlerini karşılayıp karşılamadığını kontrol etmeyi ihmal etmeyin.
